بعد از مدت‌ها شایعات پراکنی و گمانه ‌زنی‌ها پیرامون کارت گرافیک‌های سری ۳۰۰۰ انویدیا (NVIDIA)، سرانجام چندی پیش انویدیا با برگزاری مراسمی آنلاین از سه کارت گرافیک جدید خود با مهندسی آمپر (Ampere) یعنی، RTX 3090 ،RTX 3080 و RTX 3070 رونمایی کرد. این سه کارت به ترتیب جایگزین سری نسل گذشته خود RTX 2080 Ti ،TITAN RTX و RTX 2070 می‌شوند که در سال‌های عرضه شدند.

انویدیا قصد دارد پرچم‌دار این نسل خود یعنی، RTX 3080 را با برچسب قیمت فوق العاده‌ی ۶۹۹ دلاری از ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۰ (۲۷ شهریور ۱۳۹۹) روانه‌ی بازار کند. قیمتی که از پرچم دار تورینگ انویدیا یعنی، RTX 2080 Ti حدود ۵۰۰ دلار کمتر است؛ قطعا این تفاوت به قیمت محدود نمی‌شود؛ انویدیا مدعی شده پردازنده‌های گرافیکی (GPU) جدیدش قدرتی بیش از دو برابر RTX 2080 خواهد داشت. اما این ادعا چقدر مستند است؟

نیازی به بررسی و کنکاش زیادی نیست، ما شاهد جهش عملکردی از نسلی به نسل دیگر هستیم. سری جدید انویدیا نسل گذشته‌اش را در عملکرد، سرعت، قیمت و ارزش خرید با خاک یکسان می‌کند. GeForce RTX 3080 که بر پایه پردازنده گرافیکی GA102-200 ساخته شده است، ۸۷۰۴ هسته کودا (CUDA) با فرکانس بوست ۱۷۱۰ مگاهرتز را در خود جای داده است. این کارت گرافیک از ۱۰ گیگابایت حافظه‌ی گرافیکی ۳۲۰ بیتی GDDR6X با سرعت کلاک ۱۹ گیگابایت ‌بر ثانیه نیز بهره می‌برد. انویدیا مدعی شده این پردازنده گرافیکی تا دو برابر سریعتر از RTX 2080 و بسیار سریعتر از RTX 2080 Ti خواهد بود. این در حالی است که ما انتظار داشتیم این افزایش چیزی حدود ۲۰ درصد باشد.

ویدیوهای منتشر شده از قیاس عملکرد این دو نسل نیز گفته‌های انویدیا را تایید می‌کند. در ویدیویی که از مقایسه عملکرد این دو پردازنده در اجری بازی Doom، پردازنده گرافیکی RTX 3080، عملکردی بیش از ۵۰ درصد سریعتر از RTX 2080 Ti داشت. این پردازنده گرافیکی با وضوح 4K و حداکثر تنظیمات، توانست میانگین نرخ فریم بالای ۱۰۰ (نرخی که برای عنوانی با شدت جزییاتی مثل Doom بالاست) را حفظ کند. پردازنده‌ گرافیکی RTX 2080 Ti توانست تحولی بزرگ در تجربه بازی‌ها در حالت 4K باشد؛ حالا RTX 3080 وارد میدان شده تا انقلاب دیگری در تجربه بازی‌های ویدئویی به وجود آورد.

مقایسه عملکرد دو کارت گرافیک 2080 Ti و 3080 در اجرای بازی Doom

پردازنده گرافیکی RTX 2080 Ti حافظه بیشتر و همچنین سایز ماژول کمی بزرگتر از RTX 3080 دارد. پرچم دار سابق انویدیا از حافظه ویدئویی (VRAM) سری GDDR6 استفاده می‌کند، در حالی که RTX 3080 از حافظه ویدئویی بشدت سریعتر GDDR6X استفاده می‌کند؛ و این یعنی سرعت حافظه و پهنای باند بهتر. همچنین RTX 3080 دارای سرعت کلاک تقویت سریعتر و دو برابری هسته‌های CUDA (مخفف Compute Unified Device Architecture، تکنولوژی خاصی که انویدیا در هسته‌های مرکزی استفاده کرده) است.

همچنین GeForce RTX 3080 همراه با نسل دوم تکنولوژی DLSS انویدیا (DLSS 2.0) ارائه می‌شود که به لطف هسته های نسل سوم Tensor نوید یک بهبود چشمگیر را در توان تولید و رندر می‌دهد. اگر نمی‌دانید DLSS یا Deep Learning Super-Sampling تکنولوژی است که به کمک یادگیری عمیق (Deep Learning) کاری می‌کند که لبه‌های اشیا در گرافیک‌های چند وجهی یا اصطلاحا پولیگانی بدون کاهش نرخ فریم، نرم‌تر و بهتر به نظر برسند.

مقایسه عملکرد تکنولوژی DLSS در نسل اول و دوم

رهگیری پرتو یا به صورتی دقیق‌تر، رهگیری بلادرنگ پرتو (Real-Time Ray Tracing) ترندی جدید در حوزه گرافیک است که می‌تواند نورپردازی درون بازی را بسیار واقعی‌تر جلوه دهد زیرا کارت گرافیک را قادر می‌سازد تا مسیر پرتوهای مجازی نور را ردیابی کرده و بدین ترتیب با دقت بیشتری نحوه تعامل با اشیا موجود در محیط را شبیه سازی کند. مقایسه‌ای از سطح کیفیت این ویژگی در دو نسل پردازنده‌های گرافیکی انویدیا ارائه نشده است؛ اما طبق گفته‌های این شرکت کل سری GeForce RTX 3000 از نسل دوم سخت افزار RTX انویدیا بهره می‌برند که نوید یک افزایش دو برابری را نسبت به نسل گذشته در عملکرد رهگیری پرتو را می‌دهد.

هرطور نگاه کنیم GeForce RTX 3080 از هم رده نسل گذشته خود، RTX 2080 Ti به طور قابل توجهی قدرتمندتر است. اما اینجا نکاتی قابل توجه هستند؛ امروزه بازی‌های زیادی وجود ندارد که توانایی تحت فشار قرار دادن RTX 2080 Ti را داشته باشند، مگر اینکه آخرین بازی‌ها را با حداکثر تنظیمات، وضوح 4K و فعال بودن رهگیری پرتو تجربه کنیم. حتی در آن صورت نیز RTX 2080 Ti توانایی ارائه نرخ فریم قابل قبولی را دارد (۶۰ فریم ثابت امکان پذیر نخواهد بود). از سویی دیگر RTX 3080 عملکرد فوق العاده‌ی پخش 4K در ۶۰ فریم در ثانیه را عرضه می‌کند، بنابراین صرفا اگر نمایشگری دارید که از این قابلیت‌ها پشتیبانی کند، RTX 3080 می‌تواند گزینه جذابی برایتان باشد.

در زمان عرضه اولیه، GeForce RTX 2080 Ti با قیمت ۹۹۹ دلاری کار خود را آغاز کرد. این در حالی است که RTX 3080 قرار است با قیمت ۶۹۹ دلار به بازار عرضه شود. پیش بینی می‌شود با شروع عرضه کارت گرافیک‌های سری ۳۰۰۰ انویدیا در سپتامبر امسال، قیمت خرده فروشان برای برای RTX 2080 Ti کاهش چشمگیری خواهد داشت و احتمالا زمان طلایی برای تهیه این پردازنده با نصف قیمت خواهد بود.

پس RTX 2080 Ti که زمانی یک پردازنده گرافیکی پیشرفته بود، حال می‌تواند به یک کارت گرافیک میان رده قوی تبدیل شود. البته همان طور که گفتم میان رده‌ای که در حال حاضر کمتر بازی می‌تواند آن را تحت فشار قرار دهد. اما GeForce RTX 3080 حقیقتا قیمتی رقابتی دارد؛ کارایی فوق العاده و تکنولوژی آن را به یک کارت برنده تبدیل می‌کند؛ اما RTX 3080 در دستگاهی با مثلاً پردازنده Ryzen نسل اول ممکن است آن خروجی ایده آل را نداشته باشد، در حالی که روی همان سخت افزار از RTX 2080 Ti می‌توان نهایت استفاده را برد.

در نهایت استفاده از RTX 3080 منوط به بهرمندی از سخت افزار قوی و نمایشگر 4K مناسب با نرخ تازه سازی بالا است. و باید در ادامه توجه داشت که تهیه این کارت صرفا کافی نیست و تا زمانی که تولید کنندگان بازی با موج تکنولوژی‌های جدید این نسل همراه نشوند، عملا تهیه RTX 3080 تفاوت چندانی در تجربه بازی‌های ویدئویی ایجاد نمی‌کند. پس هوشمندانه‌ترین انتخاب برای کاربران، به خصوص کاربران ایرانی تهیه نسل قبلی انویدیا در افت قیمت است.